Bài 17. Câu Lệnh Điều Kiện if ... else Trong Java | Tự Học Java Căn Bản

Trong lập trình Java, câu lệnh điều kiện đóng vai trò quan trọng giúp kiểm soát luồng chương trình. Khi viết chương trình, chúng ta thường gặp các tình huống cần kiểm tra điều kiện và quyết định thực hiện một hành động nào đó dựa trên kết quả kiểm tra.

Để thực hiện điều này, Java cung cấp câu lệnh if ... else, cho phép chúng ta kiểm tra điều kiện và thực thi các khối lệnh khác nhau dựa trên điều kiện đó.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về câu lệnh điều kiện if ... else trong Java, cú pháp của nó và cách sử dụng trong thực tế.

Câu Lệnh if Trong Java

Câu lệnh if trong Java dùng để kiểm tra một điều kiện. Nếu điều kiện đúng (true), khối lệnh bên trong if sẽ được thực thi. Nếu điều kiện sai (false), chương trình sẽ bỏ qua khối lệnh if.

Cú pháp của if

if (condition) {
    // Khối lệnh sẽ thực thi nếu condition đúng
}

Ví dụ: Sử dụng if để kiểm tra số dương

public class IfExample {
    public static void main(String[] args) {
        int number = 10;

        if (number > 0) {
            System.out.println("Số " + number + " là số dương.");
        }

        System.out.println("Chương trình tiếp tục chạy...");
    }
}

Kết quả:

Số 10 là số dương.
Chương trình tiếp tục chạy...

Câu Lệnh if ... else Trong Java

Câu lệnh if ... else cho phép kiểm tra điều kiện và cung cấp một khối lệnh thay thế nếu điều kiện sai.

Cú pháp của if ... else

if (condition) {
    // Khối lệnh thực thi nếu condition đúng
} else {
    // Khối lệnh thực thi nếu condition sai
}

Ví dụ: Kiểm tra số dương hoặc âm

public class IfElseExample {
    public static void main(String[] args) {
        int number = -5;

        if (number > 0) {
            System.out.println("Số " + number + " là số dương.");
        } else {
            System.out.println("Số " + number + " là số âm.");
        }

        System.out.println("Chương trình tiếp tục chạy...");
    }
}

Kết quả:

Số -5 là số âm.
Chương trình tiếp tục chạy...

Câu Lệnh if ... else if ... else Trong Java

Nếu có nhiều điều kiện cần kiểm tra, chúng ta có thể sử dụng if ... else if ... else. Điều này giúp kiểm tra nhiều điều kiện khác nhau và thực thi khối lệnh tương ứng với điều kiện đúng đầu tiên.

Cú pháp của if ... else if ... else

if (condition1) {
    // Thực thi nếu condition1 đúng
} else if (condition2) {
    // Thực thi nếu condition1 sai nhưng condition2 đúng
} else {
    // Thực thi nếu tất cả điều kiện trên đều sai
}

Ví dụ: Xác định số âm, dương hoặc bằng 0

public class IfElseIfExample {
    public static void main(String[] args) {
        int number = 0;

        if (number > 0) {
            System.out.println("Số " + number + " là số dương.");
        } else if (number < 0) {
            System.out.println("Số " + number + " là số âm.");
        } else {
            System.out.println("Số " + number + " là số 0.");
        }
    }
}

Kết quả:

Số 0 là số 0.

Câu Lệnh if Lồng Nhau (Nested if)

Bạn có thể sử dụng một câu lệnh if bên trong một câu lệnh if khác, được gọi là nested if. Điều này hữu ích khi cần kiểm tra nhiều điều kiện liên quan.

Ví dụ: Kiểm tra tuổi hợp lệ và phân loại

public class NestedIfExample {
    public static void main(String[] args) {
        int age = 20;

        if (age >= 18) {
            System.out.println("Bạn đủ tuổi để đăng ký.");

            if (age >= 21) {
                System.out.println("Bạn có thể đăng ký vào lớp học nâng cao.");
            }
        } else {
            System.out.println("Bạn chưa đủ tuổi để đăng ký.");
        }
    }
}

Kết quả:

Bạn đủ tuổi để đăng ký.

Một Số Lưu Ý Khi Sử Dụng if ... else

• Điều kiện trong if phải có giá trị boolean (true hoặc false).
• Dùng dấu ngoặc nhọn {} khi có nhiều hơn một câu lệnh trong if hoặc else.
• Tránh lồng quá nhiều if trong nhau để mã nguồn dễ đọc hơn.
• Dùng toán tử điều kiện nếu chỉ có một điều kiện đơn giản cần kiểm tra.

Kết Luận

Câu lệnh điều kiện if ... else là một trong những công cụ quan trọng nhất trong Java để kiểm soát luồng chương trình. Bằng cách sử dụng nó, bạn có thể tạo ra các chương trình linh hoạt và thông minh hơn.

Bây giờ, hãy thực hành viết một số chương trình sử dụng if ... else để hiểu rõ hơn về cách hoạt động của nó!

Bài tiếp theo: Bài 18. Thực hành: Giải phương trình bậc hai với chương trình Java